“Bij mij staat winnen de hele dag voorop. Dat vergt energie en geeft anderen ook weer energie!” ~ Sven Kramer (Trouw Sport, 2014)

Ik heb bewondering voor topsporters. Ze hebben vaak al op jonge leeftijd een droom en gaan daar helemaal voor. Zoveel mogelijk trainen om uitstekende prestaties te leveren en de top te bereiken. Alles wat niet bijdraagt aan dat doel, zal moeten wijken. Geen onverstandige feestjes, nutteloze voedingsmiddelen, onnodige energieverspilling of aandacht voor bijzaken die richtinggevende focus wegnemen. Bepaalde dingen laten, veel laten. Jezelf geven, volledig geven. Altijd werken, hard werken. Elke dag moeten, altijd moeten. Er voor gaan, totaal voor gaan. En dat alles met maar één helder doel: WINNEN!
Topsporters herken je meteen. Naast een goed getraind lijf (tja, niet onbelangrijk…) spatten doorzettingsvermogen, gedrevenheid, ambitie en discipline er vanaf. Stuk voor stuk helpende eigenschappen om een belangrijk doel te behalen!“Als je wat wilt bereiken, moet je er wat voor over hebben” zegt Wesley Sneijder terecht. Succes komt je niet aanwaaien, je zult je ervoor in moeten spannen. Elke keer weer het uiterste vragen van jezelf. Grenzen opzoeken, verleggen én over gaan. Daarentegen óók de nodige rust en tijd nemen om te herstellen, zodat spieren, fysieke en mentale vermogens weer op kunnen bouwen.
Topsporters zijn bewonderenswaardig en sterk. Ze lijken gelukkig en topfit. Maar de vraag is of échte topsport ook werkelijk gelukkig makend en gezond is. Deskundigen Bakker & De Jong (2012) lijken daar wel uit te zijn. De uiterst extreme omstandigheden doen op lange termijn een ongezond beroep op het mentale en fysieke systeem. Denk aan de ijzersterke drive, het eeuwige doorzettingsvermogen (ook als het even tegen zit, er privé iets heftigs gebeurd of je even geen zin hebt) en de zware teleurstellingen. En behalve (over)belasting van spieren, is er ook sprake van opeenstapelende adrenalinekicks. De sympathicus (hersendeel dat tot actie aanzet) geeft adrenaline af. Dat kost het lichaam veel energie en verstoort -bij onvoldoende optimaal herstel- de hormoonhuishouding, de werking van het zenuwstelsel en andere nuttige systemen in ons lichaam (Kraaijenhof, 2005). Het hormoon wordt aangemaakt bij actieve inspanning of stressvolle situaties; in de oertijd hielp het onze voorouders vechten of vluchten. Tegenwoordig ervaren we stress in heel andere situaties, bijvoorbeeld in (onze gedachtes over) werk, studie of thuis. Er schiet je misschien meteen al iets te binnen waar jij onrustig over bent, van weg wil ‘vluchten’ of tegen wil ‘strijden’.

“Niemand kan 365 dagen per jaar op de top van zijn kunnen presteren.” ~ Leontien van Moorsel (Metro nieuws, 2014)

Als die constante inspanning en stress te lang duurt, moeten we putten uit onze reservetank. Dan wordt cortisol aangemaakt. Een schadelijk hormoon dat op de lange duur meer in het lijf en de hersenen kapot maakt dan ik in dit blog kwijt kan (Ingrid Severijnse). Het komt neer op het plegen van roofbouw op lichaam en geest. Verlies.

Kortom: als een bepaalde situatie, anderen of jij zelf té lang té veel mentale en/of fysieke inspanning van je vraagt, is het de hoogste tijd om maatregelen te nemen! De enige die kan kiezen voor een tijd van rust en herstel ben jij zelf.
Je bent een succesvolle topsporter als je in alle aspecten van je dagelijks leven blijvend gezond kunt balanceren tussen inspanning en ontspanning! Wil jij winnen?!

Ja, ik ben een topsporter!

Herken je je in het topsport-profiel en belemmert dit je soms in je werk, studie of dagelijks leven?
Vind je het lastig om de balans tussen in- en ontspanning te vinden of te behouden?
Ben je geneigd te lang te veel van jezelf te vragen?
Ervaar je regelmatig dat je over je (mentale/fysieke) grenzen bent gegaan?
Voel je je te vaak langdurig onrustig of gestresst?
Of is er iets anders in dit blog dat je aanspreekt?

Neem dan gerust contact op met één van onze carrièrecoaches André, Tom, Gidi of Maria, of klik voor oefeningen/tips hierboven op de linkjes.

Foto: Serena Williams, door: Reuter / Stefan Wermuth